حماسة عرفانی؛ از فرضیه تا واقعیت

نویسندگان

چکیده مقاله:

تعبیر «حماسۀ عرفانی» در نیم‌قرن گذشته و به‌ویژه در دو دهۀ اخیر، تداولِ قابلِ‌توجهی در حوزۀ پژوهش‌های ادبی یافته است؛ و حتّی عدّه‌ای از محققان، فرضِ وجودِ «حماسة عرفانی» را همچون ژانری مستقل در ادب فارسی طرح کرده‌اند. در پژوهش حاضر کوشیده‌ایم بر اساس نظریة جدید ژانر نشان دهیم که علی‌رغم وجود بعضی تشابهات میان جنبه‌هایی از متون حماسی و بعضی نمونه‌های ادب صوفیه، نهایتاً از منظرِ نقدِ ژانر نمی‌توان صحّت چنین فرضی را پذیرفت چرا که لحاظِ چنین ژانری نه با نیّت مؤلفان صوفی، به‌مثابة عاملی مهم در تعیین ژانر تطابق دارد، نه موجد پیش‌آگاهیِ راهگشایی برای خواننده است و نه اساساً کمکی به طبقه‌بندی دقیق‌تر و معقول‌تر گونه‌های ادب فارسی می‌کند. ضمن آنکه در توضیح مشابهت‌های موجود، توجّه به پدیدة «وجه»، و فرایندهایی چون «آمیختگی انواع» و ثباتِ فوق‌العادة صورت‌های ادبی در شرق ازجمله در ادبیات فارسی، و جریان مهاجرت مضامین و مفاهیم در بین انواع و قوالب مختلف، تبیین و صورت‌بندی منطقی‌تری را از موضوع میسر می‌سازد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

اثرات سرخارگل بر دستگاه ایمنی: فرضیه تا واقعیت

Background: Echinacea purpurea has long been used in folk medicine to prevent and treat a wide range of diseases like common cold, simple cough, pulmonary infections, dermatologic disorder and even chronic diseases due to immunodeficiency. This study was conducted to check the immunomodulatory properties of hydroalcoholic extract of Echinacea purpurea in NMRI-mice challenged with Sheep Red Bl...

متن کامل

اثرات سرخارگل بر دستگاه ایمنی: فرضیه تا واقعیت

زمینه و هدف: سال­هاست که در طب سنتی از گیاه سرخارگل به منظور پیشگیری و درمان طیف گسترده­ای از بیماری­ها از قبیل سرماخوردگی معمولی، درمان سرفه، عفونت­های ریوی، اختلالات جلدی و حتی بیماری­های مزمن ناشی از نقص ایمنی استفاده می­شود. هدف از مطالعه حاضر بررسی اثرات تعدیل کنندگی عصاره هیدروالکلی گیاه سرخارگل(l. echinacea purpurea) بر موش­های سوری متعاقب چالش با پادگن گویچه­های سرخ گوسفند (sheep red bl...

متن کامل

بنیاد حماسة عرفانی و مصداق‌های آن در مثنوی

 اساس هر نوع حماسه‌ای بر ستیز ناسازها استوار است و در ادبیات ایران، انواع حماسه را در نگاهی کلی، بسته به این که پیکار دو ناساز، بیرونی باشد یا درونی می‌توان به دو نوع حماسة بیرونی و درونی تقسیم کرد.  مثنوی مولوی، حاوی قصه‌های پیاپی و متنوع است اما هر یک از این حکایت ها با وجود تنوع ظاهری، اندیشة واحدی را دنبال می کند و عموما گزارشگر احوال روح پرشهامتی است که در بازگشت به ملکوت ، راه‌های پر خون...

متن کامل

بررسی عناصر دینی و اندیشههای عرفانی در حماسة جهانگیرنامه

  جهانگیرنامه سرودة شاعری گمنام به نام مادح است که در دوران جایگزینی حماسه های دینی، جای حماسه های ملّی و با هدف نیکفرجامی برای داستان رستم و سهراب ساخته شده است؛ نقش نقالان و راویان داستانهای حماسی ایران در سرودن این حماسه قابل توجّه است. دوران آمیختگی و امتزاج داستانها و اسطورههای ایرانی با اساطیر غیر ایرانی را،  به طور دقیق، نمی‌توان تعیین کرد. امّا با اطمینان می‌توان گفت که  با ورود اسلام ب...

متن کامل

استانداردهای آموزش عالی: از آرمان تا واقعیت

قرن بیست و یکم، قرن دانش بنیان نامیده شده است. در این راستا، از یک سو، نقش نظام‌های آموزش عالی در تولید، اشاعه و کاربست دانش در توسعة کشورها انکارناپذیر است و از سوی دیگر، با توجه به افزایش جمعیت دانشجویی در نظام‌های آموزش عالی در کشورهای مختلف و ناهماهنگی این افزایش با رشد سایر عوامل دروندادها و فرایندهای نظام‌های یاد شده، ارزیابی و ارتقاء مستمر کیفیت این نظام‌ها را الزامی کرده است؛ بدین جهت و...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 70  شماره 236

صفحات  1- 40

تاریخ انتشار 2018-02-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023